ABS: με ή χωρίς?

Το σύστημα περιορισμού της ακινητοποίησης των τροχών κατά το φρενάρισμα, ABS, εμφανίστηκε σε μοτοσικλέτα παραγωγής το 1988 στο BMW K100, ενώ το 1992 η Honda τοποθέτησε αντίστοιχο σύστημα στο Honda ST 1100 Pan European. Η τεχνολογία της BMW αναπτύχθηκε σε συνεργασία με την Bosch, εταιρεία που ακόμη και σήμερα είναι ανάμεσα στις κορυφαίες (αν όχι η κορυφαία) στον τομέα εξέλιξης του συστήματος ABS.

Μέσα στα χρόνια που πέρασαν, είδαμε διάφορες εξελίξεις του συστήματος, ενώ άλλες εταιρείες μοτοσικλετών φάνηκε να οδηγούν τις εξελίξεις και άλλες να ακολουθούν, αναγκαστικά, τις επιταγές της αγοράς.

Η πραγματικότητα πάντως είναι ότι ακόμη και σήμερα το σύστημα ABS (ανεξάρτητα από το επίπεδο εξέλιξής του) έχει αναβάτες που είναι φανατικοί υπέρ και άλλοι που είναι φανατικοί κατά!

Αυτό δε, συμβαίνει τόσο στην Ελλάδα όσο και στις υπόλοιπες χώρες του κόσμου.

abs_or_not_2

Πως λειτουργεί

Η αρχή λειτουργίας των συστημάτων ABS είναι σχετικά απλή:

-Υπάρχει ένα τυπικό σύστημα φρένων (μπροστά: τρόμπα, σωληνάκια, δαγκάνα(ες), δίσκος(οι) – πίσω: τρόμπα, σωληνάκια, δαγκάνα, δίσκος).

-Στο υδραυλικό κύκλωμα των φρένων παρεμβάλλονται δύο ηλεκτρονικά ελεγχόμενες βαλβίδες (που ανακουφίζουν την πίεση όταν δοθεί εντολή από την Μονάδα Ελέγχου του ABS (ABS-ECU)).

-Στους τροχούς υπάρχουν αισθητήρες που μετρούν την ταχύτητα των τροχών.

-Το μήνυμα των παραπάνω πηγαίνει στην ABS-ECU. Όταν η ABS-ECU διαπιστώσει ότι κάποιος από τους τροχούς μπλοκάρει, ενώ η μοτοσικλέτα κινείται (δηλαδή ο ένας τροχός έχει ταχύτητα και ο άλλος όχι), τότε δίνεται εντολή στην βαλβίδα του τροχού που μπλοκάρει να ανοίξει. Με τον τρόπο αυτό, ανακουφίζεται η πίεση στο κύκλωμα και παράλληλα η πίεση στα τακάκια. Με τον τρόπο αυτό ο τροχός ξεμπλοκάρει (και ο αναβάτης νιώθει τη μανέτα ή το πεντάλ να τρέμει).

Τι δεν αρέσει

Από τα παραπάνω, είναι προφανές ότι ενώ ο αναβάτης είναι αυτός που αρχικά δίνει την εντολή για φρενάρισμα, ξαφνικά τον έλεγχο αναλαμβάνει μια ηλεκτρονική μονάδα (ABS-ECU).

Αυτό ακριβώς, ότι «ο έλεγχος χάνεται από τον αναβάτη» είναι αυτό που σε πολλούς δεν αρέσει…

abs_or_not

Οι σχέσεις μας με τον… Valentino Rossi

Είναι φυσιολογικό, ότι τα σύγχρονα συστήματα ABS δεν έχουν καμία σχέση με τα συστήματα που είχαμε δει στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Σχεδόν κάθε δεύτερο χρόνο, οι εταιρείες που σχεδιάζουν τα συστήματα αυτά, παρουσιάζουν και μια νέα έκδοση. Είναι λοιπόν λογικό ότι τα πράγματα αλλάζουν.

Τα πρώτα συστήματα ABS είχαν αργή λειτουργία, δεν ήταν ρυθμισμένα για μεγάλη ακρίβεια και επιπλέον έφερναν κάτι νέο. Όλα αυτά είναι στοιχεία που έκαναν τους «φανατικούς» αναβάτες να κοιτούν τα συστήματα αυτά με επιφυλάξεις.

Επιπλέον υπάρχει και το επιχείρημα: «Στους αγώνες κανείς δεν χρησιμοποιεί ABS» (αν και αυτό δεν το ξέρουμε απόλυτα…)

Ειδικά το τελευταίο, αποτελεί «καραμέλα» στο στόμα πολλών αναβατών που πιστεύουν ότι σημαντικό μέρος από το ταλέντο του Valentino Rossi υπάρχει και σε αυτούς, απλώς εκείνοι αδικήθηκαν…

Βέβαια, η σχέση που έχει μια αγωνιστική μοτοσικλέτα, με αγωνιστικά ελαστικά, ζεσταμένα στους 80° C, που κυλούν πάνω σε άσφαλτο πίστας 50+° C, με το Yamaha XT που φορά ελαστικά 5ετίας και κινείται στην Πατησίων, είναι μηδενική! Όπως άλλωστε και κάθε σχέση με τον Valentino…

Η σύγχρονη εποχή

Σήμερα πολλές εταιρείες χρησιμοποιούν συστήματα ABS τελευταίας γενιάς. Κάποιες, επιπλέον, χρησιμοποιούν διατάξεις συνδυασμένης πέδησης, ενώ, το είδαμε φέτος το 2013, κάποιες χρησιμοποιούν και συστήματα που δίνουν τη δυνατότητα στον αναβάτη να έχει ABS στον μπροστινό τροχό αλλά όχι στον πίσω.

Τα συστήματα αυτά εξελίσσονται συνεχώς και πλέον είναι πολλοί οι αναβάτες που για χρήση δρόμου δεν το συζητούν, να χρησιμοποιούν μια μοτοσικλέτα με ABS.

Για την πίστα, τα πράγματα είναι διαφορετικά, όμως εκεί επιτρέπονται σχεδόν όλα, το περιβάλλον είναι ελεγχόμενο και τα απρόοπτα αρκετά περιορισμένα.

Φέτος το 2013, είδαμε ακόμη μια σημαντική αλλαγή, αρκετές μικρές μοτοσικλέτες και καθημερινά scooters να αποκτούν συστήματα ABS, φέρνοντας την ασφάλεια του συστήματος στις μικρότερες κατηγορίες.

Τι θα γλυτώσω με το ABS

Τα συστήματα που επενεργούν βοηθητικά στο φρενάρισμα, εξελίχθηκαν ώστε να βοηθούν τον αναβάτη να αποφύγει καταστάσεις στις οποίες είναι δύσκολο να ανταπεξέλθει. Είτε λόγω μειωμένης εμπειρίας, είτε λόγω συνθηκών που δεν είναι δυνατόν να προβλεφθούν ή να αντιμετωπιστούν.

Τα συστήματα ABS, επιπλέον δίνουν τη δυνατότητα να διατηρείται ο έλεγχος της κατευθυντικότητας της μοτοσικλέτας κατά τη διάρκεια του φρεναρίσματος.

Επιγραμματικά, με το ABS ο αναβάτης θα αποφύγει:

-Πτώσεις από ολοκαίνουρια ελαστικά
-Πτώσεις από κρύα ελαστικά
-Πτώσεις από σκασμένα ελαστικά
-Πτώσεις από απρόβλεπτα εμπόδια (κάτι πετάχτηκε απότομα μπροστά στη μοτοσικλέτα και το οδόστρωμα είναι πολύ ολισθηρό)
-Πτώσεις από ολισθηρότητα του οδοστρώματος που, είτε έχουμε, είτε δεν έχουμε δει
-Πτώσεις λόγω μικρής εμπειρίας

Τι δεν θα γλυτώσω με το ABS

Φυσικά, υπάρχουν και συνθήκες κάτω από τις οποίες τα συστήματα ABS έχουν μειωμένη αποτελεσματικότητα:

-Όταν η μοτοσικλέτα είναι υπό κλίση, έχει αποδειχθεί ότι τα συστήματα ABS δεν λειτουργούν αποτελεσματικά. Άλλωστε εάν η μοτοσικλέτα είναι με κλίση και μπλοκάρει, έστω και ελάχιστα, ο μπροστινός τροχός, τότε είναι δύσκολο να αποσοβηθεί μια πτώση.

-Όταν ο αναβάτης έχει αλλάξει διαστάσεις ελαστικών ή, πολύ περισσότερο, τροχών (διότι τα νέα δεδομένα δεν υπάρχουν στην ABS-ECU).

-Όταν ο αναβάτης έχει απενεργοποιήσει το ABS

Επίσης δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι:

Κανένα ηλεκτρονικό σύστημα δεν μπορεί να νικήσει τους νόμους της Φυσικής και την ανθρώπινη βλακεία!

Αυτός είναι και ο λόγος που όλοι οι μοτοσικλετιστές πρέπει να διαθέτουν χρόνο για εξάσκηση. Σε έναν άδειο χώρο, κατά προτίμηση με ολισθηρό οδόστρωμα και φορώντας πλήρη εξοπλισμό προστασίας, θα πρέπει να δοκιμάζουν τη δυνατότητα φρεναρίσματος της μοτοσικλέτας τους, ώστε να γνωρίζουν το πώς αυτή αντιδρά σε συνθήκες πίεσης.

abs_or_not_1

Φιλοσοφικοί προβληματισμοί – και πραγματικότητα

Το πόσο καλύτερα φρενάρει μια αγωνιστική μοτοσικλέτα με έναν οδηγό αγώνων σε πίστα είναι θέμα στη σφαίρα της φαντασίας για τους περισσότερους αναβάτες.

Αντίθετα το πώς ένας αναβάτης θα αποφύγει μια πτώση νύχτα, με βροχή σε έναν αφώτιστο επαρχιακό δρόμο που έχει πετρέλαιο στο οδόστρωμα από το φορτηγό που πέρασε πριν 15min, είναι μια κατάσταση που όλοι όσοι οδηγούν μοτοσικλέτα θα ήθελαν να αποφύγουν και δεν είναι καθόλου μακριά από την πραγματικότητα.

Πιστεύουμε ότι από τα πατραπάνω είναι ξεκάθαρο ότι η άποψή μας είναι υπέρ του ABS, ειδικά εάν μιλάμε για μοτοσικλέτα νέας τεχνολογίας. Μάλιστα, ακόμη καλύτερα εάν το ABS μπορεί να απενεργοποιηθεί, είτε τελείως είτε επιλεκτικά σε κάποιον από τους τροχούς (στον πίσω βασικά). Εάν βρίσκεστε στο δίλημμα, η άποψή μας είναι να στραφείτε σε μοτοσικλέτα με ABS, παρά το, συχνά, υψηλότερο κόστος. Η στιγμή που θα σας φανεί χρήσιμο δεν θα αργήσει να έρθει…

Για την ιστορία να πούμε ότι το σύστημα ABS παρουσιάστηκε πρώτη φορά το 1929 στην αεροπορική βιομηχανία.
Περισσότερες ιστορικές πληροφορίες για το
ABS μπορείτε να δείτε ΕΔΩ.

©MrBike – 2013